In februari was het een prachtig schaatsweekend waar veel mensen de grachten om Fort bij Rijnauwen ontdekten. Hier nog even een foto ter herinnering.
Het fort in de winter – boswachter Roel van Ark
Voor dit onderwerp laten we boswachter Roel van Ark aan het woord. Hij vindt dat het fort in elk seizoen bijzonder is, maar heeft toch een voorkeur voor de winterperiode als het fort is afgesloten en er rust heerst en dat is belangrijk voor de natuur.
Voor hem begint de winter al in oktober als het fort wordt afgesloten en alle deuren en ramen van de gebouwen op slot gaan. Het is ook in deze periode dat de vleermuizen al op zoek gaan naar een plekje voor hun winterslaap. Hij controleert ook of er geen grote gaten in de muren zitten waardoor sommige roofdieren naar binnen kunnen komen en de vleermuizen in hun slaap storen.
Het is altijd weer afwachten wat er voor soort winter somt. Een zachte winter zorgt er voor dat veel plantensoorten vroeg uitlopen. Een strenge winter is niet bevorderlijk voor de ijsvogels die afhankelijk zijn van open water. Een nadeel van een kwakkelwinter is dat dieren wakker worden door de aangename temperaturen en daarna weer overvallen worden door de kou.
Ook al gaat het fort op slot, er vinden toch nog steeds beheerswerkzaamheden plaats; de afgelopen winter is er veel zaagwerk verricht, o.m. om ingroei van boomwortels te voorkomen en dood hout te snoeien.
Roel vindt dat het de afgelopen winter vrij rustig is geweest op het fort. Als gevolg van de corona waren er geen winterexcursies en kon het Kruithuis niet gehuurd worden. Er is eigenlijk maar 5 dagen topdrukte geweest en dat was toen er eindelijk op natuurijs geschaatst kon worden. Ook de fortgracht was dichtgevroren en kon men helemaal rond schaatsen. Voor Roel was dat geen probleem omdat de watervogels weg waren. Het was de bedoeling dat schaatsers alleen gebruik maakten van de fortgracht maar Roel ontdekte door de sporen in de sneeuw dat een aantal schaatsers op het fort is geweest en b.v. ook in de natuurhoek. Zelf heeft Roel niet op de schaats gestaan maar hij heeft wel op het ijs langs de oevers gelopen en veel foto’s gemaakt van de gebouwen vanaf het ijs. Een bijzonder ervaring!
Er is deze winter geen vleermuizentelling geweest. Die vindt normaal gesproken plaats in de 3e week van januari. Door de slechte ventilatie in de gebouwen vond men dat niet verantwoord. Roel heeft zelf ook geen idee over de aantallen overwinterende vleermuizen omdat alle gebouwen op slot zijn.
Niet alleen de vleermuizen zoeken in de winter het fort op. Ook veel insektensoorten zoeken de rust op in de gebouwen. Verder ziet hij in de winter meer reeën dan in de zomer. Volgens hem komen die uit het nabijgelegen landgoed Amelisweerd. In de winter is het daar druk en als gevolg van de winter is er weinig groen om te schuilen en is het zaaigoed zoals mais weg.
Op de fortgracht zijn er in deze periode altijd wintergasten uit het noorden zoals smient, slobeend en ganzen.
Er was dit jaar ook sprake van sneeuwval. Voor het fort is dat geen probleem. Als de sneeuw smelt zakt het water langzaam in de grond terwijl als het regent het water snel wegstroomt. Roel ziet de sneeuw met name als een voordeel omdat hij nu dankzij de sporen in de sneeuw kan zien wat er op het fort “rondscharrelt”. Maar sneeuw kan voor sommige diersoorten wel een probleem vormen omdat het voedsel moeilijker te vinden is.
Roel besluit met de opmerking dat het in ieder geval een bijzonder en mooi gezicht was dat er zoveel mensen hebben genoten van het ijs en bijzonder om te merken dat ze zich eigenlijk helemaal niet bewust waren dat er achter al dat struikgewas een heel mooi fort ligt!
